(1)
CAP. XV
Vt inuitata Brittaniam gens Anglorum, primo quidem aduersarios longius eiecerit; sed non multo post iuncto cum his foedere, in socios arma uerterit.
De como a nación dos anglos, convidada a vir a Britania, primeiro certamente expulsou aos adversarios moito lonxe; pero non moito despois, acordada con estes unha alianza, volveu as armas contras os seus aliados.
(2) Anno ab incarnatione Domini quadringentesimo quadragesimo nono, Marcianus cum Valentiniano quadragesimus sextus ab Augusto regnum adeptus, septem annis tenuit. Tunc Anglorum siue Saxonum gens inuitata a rege praefato, in Brittaniam tribus longis nauibus aduehitur, et in orientali parte insulae iubente eodem rege locum manendi, quasi pro patria pugnatura, re autem uera hanc expugnatura, suscipit.
No ano catrocentos corenta e nove dende a encarnación do Señor, Marciano con Valentiniano accedeu ao poder como emperador número corenta e seis despois de Augusto, durando o seu reinado sete anos. Entón a nación dos anglos ou saxóns, convidada polo devandito rei, chegou a Britania en tres grandes naves, e na parte oriental da illa, como lles mandara este mesmo rei, asentouse, baixo a apariencia de loitar por ela como pola terra propia, pero en realidade para a conquistar.
(3) Inito ergo certamine cum hostibus qui ab aquilone ad aciem uenerant, uictoriam sumpsere Saxones. Quod ubi domi nuntiatum est, simul et insulae fertilitas, ac segnitia Brettonum, mittitur confestim illo classis prolixior armatorum ferens manum fortiorem, quae praemissae adiuncta cohorti inuincibilem fecit exercitum.
Así pois trabado combate cos inimigos que dende o norte viñeran á batalla, acadaron a vitoria os saxóns. Cando se anunciou isto na súa terra, xunto coa fertilidade da illa e o falta de acción dos bretóns, enviase inmediatamente alí unha frota máis poderosa transportando a un grupo máis numeroso de homes armados, que unida ao destacamento enviado previamente formou un exército invencible.
(4) Susceperunt ergo qui aduenerunt, donantibus Brittanis, locum habitationis inter eos, ea conditione ut hi pro patriae pace e salute contra aduersarios militarent, illi militantibus debita stipendia conferrent. Aduenerant autem de tribus Germaniae populis fortioribus, id est, Saxonibus, Anglis, Iutis.
Así pois os que chegaron, por concesión dos britanos, asentáronse entre eles, coa condición de que estes farían a guerra contra os inimigos en defensa da paz e seguridade da patria, eles pagarían os salarios debidos aos que facían a guerra. Pero viñeran dos tres pobos máis poderosos de Xermania, a saber, dos saxóns, dos anglos e dos xutos.
(5) De Iutarum origine sunt Cantuari et Victuari, hoc est, ea gens quae Vectam tenet insulam, et ea quae usque hodie in prouincia Occidentalium Saxonum Iutarum natio nominatur, posita contra ipsam insulam Vectam. De Saxonibus, id est, ea regione quae nunc antiquorum Saxonum cognominatur, uenere Orientales Saxones, Meridiani Saxones, Occidui Saxones.
Descenden dos xutos os cantuarios e os victuarios, isto é, a nación que posúe a illa de Vecta, e a que até hoxe no territorio dos saxóns occidentais é chamada nación dos xutos, situada xusto en fronte da propia illa de Vecta. Dos saxóns, isto é, da rexión que agora se chama dos antigos saxóns, viñeron os saxóns orientais, os saxón meridionais e os saxóns occidentais.
(6) Porro de Anglis, hoc est, de illa patria quae Angulus dicitur et ab eo tempore usque hodie manere desertus inter prouincias Iutarum et Saxonum perhibetur, Orientales Angli, Mediterranei Angli, Merci, tota Nordanhymbrorum progenies, id est, illarum gentium quae ad Boream Humbri fluminis inhabitant ceterique Anglorum populi sunt orti.
Pola súa banda dos anglos, isto é, daquel país que se chama Ángulo e que se di que dende aquel tempo até hoxe permanece deshabitado entre os territorios dos xutos e dos saxóns, naceron os anglos orientais, os anglos do interior, os mercios, toda a estirpe dos Nordanhymbros, isto é, daqueles pobos que habitan ao norte do río Humbro e os restantes pobos dos anglos.
(7) Duces fuisse perhibentur eorum primi duo fratres Hengist et Horsa; e quibus Horsa postea occisus in bello a Brettonibus, hactenus in orientalibus Cantiae partibus monumentum habet suo nomine insigne. Erant autem filii Victgilsi, cuius pater Vitta, cuius pater Vecta, cuius pater Voden, de cuius stirpe multarum prouinciarum regium genus originem duxit.
Dise que os primeiros xefes destes foron dous irmáns, Hengist e Horsa; dos cales Horsa, morto despois na guerra polos bretóns, até hoxe nas partes orientais de Cantia ten un monumento famoso polo seu nome. Pero eran fillos de Victgilso, do cal foi pai Vitta, do cal foi pai Vecta, do cal foi pai Voden, da estirpe do cal a familia dos reis de moitos territorios tivo a súa orixe.
(8) Non mora ergo confluentibus certatim in insulam gentium memoratarum cateruis, grandescere populus coepit aduenarum, ita ut ipsis quoque qui eos aduocauerant indigenis essent terrori. Tum subito inito ad tempus foedere cum Pictis quos longius jam bellando pepulerant, in socios arma vertere incipiunt.
Así pois sen tardanza, confluíndo ao mesmo tempo na illa grandes grupos das xentes que vimos de lembrar, a poboación dos estranxeiros comezou a medrar, de tal xeito que tamén foron causa de terror para os propios nativos que os chamaran. Entón de súpeto, feito un pacto no momento oportuno cos pictos, aos que xa moito lonxe combatendo rexeitaran, comezan a volver as súas armas contra os seus aliados.
(9) Et primum quidem annonas sibi eos affluentius ministrare cogunt, quaerentesque occasionem diuortii, protestantur, nisi profusior sibi alimentorum copia daretur, se cuncta insulae loca rupto foedere uastaturos. Neque aliquanto segnius minas effectibus prosequuntur: siquidem, ut breuiter dicam, accensus manibus paganorum ignis, iustas de sceleribus populi Dei ultiones expetiit, non illius impar qui quondam a Chaldaeis succensus Hierosolymorum moenia immo aedificia cuncta consumpsit.
En primeiro lugar certamente obrigan a que se lles proporcionen vituallas en máis abundancia, e na procura da oportunidade para a separación, declaran publicamente que, se non se lles dan alimentos en máis cantidade, rota a alianza, devastarán todos os lugares da illa. E sen ningunha tardanza acompañan as súas ameazas con feitos: pois, para o dicir brevemente, o lume aceso polas mans dos pagáns foi xusto vingador dos crimes do pobo de Deus, non distinto daquel que noutro tempo aceso polos caldeos arrasou os muros de Xerusalén e todos as súas edificacións.
(10) Sic enim et hic agente impio victore, immo disponente iusto iudice, proximas quasque ciuitates agrosque depopulans, ab orientali mari usque ad occidentale, nullo prohibente, suum continuauit incendium, totamque prope insulae pereuntis superficiem obtexit. Ruebant aedificia publica simul et priuata, passim sacerdotes inter altaria trucidabantur, praesules cum populis, sine ullo respectu honoris ferro pariter et flammis absumebantur, nec erat qui crudeliter interemptos sepulturae traderet.
Pois así tamén aquí, mediante un impío vencedor, pero dispoñendo un xusto xuíz, devastando cada unha das cidades e campos próximos, dende o mar oriental ao occidental, sen que llo impedise ninguén, estendeuse o seu incendio e cubriu case toda a superficie da illa que perecía. Caían os edificios públicos ao mesmo tempo cós privados, por todas partes os sacerdotes eran asasinados entre os altares, a xente elevada coa xente baixa, sen respecto ningún pola súa dignidade eran consumidos igualmente polo ferro e as lapas, e non había quen dese sepultura aos mortos con crueldade.
(11) Itaque nonnulli de miserandis reliquiis in montibus comprehensi aceruatim iugulabantur : alii fame confecti procedentes manus hostibus dabant, pro accipiendis alimentorum subsidiis aeternum subituri seruitium, si tamen non continuo trucidarentur : alii transmarinas regiones dolentes petebant : alii perstantes in patria trepidi pauperem uitam in montibus, siluis, uel rupibus arduis suspecta semper mente agebant.
E así algúns dos supervivintes dignos de lástima capturados nas montañas eran asesinados en masa; outros consumidos pola fame saíndo do seu agocho entregábanse como escravos aos inimigos, para sufriren unha eterna escravitude en troques de recibiren alimentos, se non eran asasinados inmediatamente; outros, cheos de dor, busaban territorios alén do mar; outros, continuando na patria, aterrados vivían con pobreza nas montañas, nas fragas, incluso nos escarpados acantilados, sempre con mente alerta.
(5) De Iutarum origine sunt Cantuari et Victuari, hoc est, ea gens quae Vectam tenet insulam, et ea quae usque hodie in prouincia Occidentalium Saxonum Iutarum natio nominatur, posita contra ipsam insulam Vectam. De Saxonibus, id est, ea regione quae nunc antiquorum Saxonum cognominatur, uenere Orientales Saxones, Meridiani Saxones, Occidui Saxones.
Descenden dos xutos os cantuarios e os victuarios, isto é, a nación que posúe a illa de Vecta, e a que até hoxe no territorio dos saxóns occidentais é chamada nación dos xutos, situada xusto en fronte da propia illa de Vecta. Dos saxóns, isto é, da rexión que agora se chama dos antigos saxóns, viñeron os saxóns orientais, os saxón meridionais e os saxóns occidentais.
(6) Porro de Anglis, hoc est, de illa patria quae Angulus dicitur et ab eo tempore usque hodie manere desertus inter prouincias Iutarum et Saxonum perhibetur, Orientales Angli, Mediterranei Angli, Merci, tota Nordanhymbrorum progenies, id est, illarum gentium quae ad Boream Humbri fluminis inhabitant ceterique Anglorum populi sunt orti.
Pola súa banda dos anglos, isto é, daquel país que se chama Ángulo e que se di que dende aquel tempo até hoxe permanece deshabitado entre os territorios dos xutos e dos saxóns, naceron os anglos orientais, os anglos do interior, os mercios, toda a estirpe dos Nordanhymbros, isto é, daqueles pobos que habitan ao norte do río Humbro e os restantes pobos dos anglos.
(7) Duces fuisse perhibentur eorum primi duo fratres Hengist et Horsa; e quibus Horsa postea occisus in bello a Brettonibus, hactenus in orientalibus Cantiae partibus monumentum habet suo nomine insigne. Erant autem filii Victgilsi, cuius pater Vitta, cuius pater Vecta, cuius pater Voden, de cuius stirpe multarum prouinciarum regium genus originem duxit.
Dise que os primeiros xefes destes foron dous irmáns, Hengist e Horsa; dos cales Horsa, morto despois na guerra polos bretóns, até hoxe nas partes orientais de Cantia ten un monumento famoso polo seu nome. Pero eran fillos de Victgilso, do cal foi pai Vitta, do cal foi pai Vecta, do cal foi pai Voden, da estirpe do cal a familia dos reis de moitos territorios tivo a súa orixe.
- Parker traduce, seica con máis acerto, monumento ... suo nomine insigne por "a monument ... with his name inscribed on it".
(8) Non mora ergo confluentibus certatim in insulam gentium memoratarum cateruis, grandescere populus coepit aduenarum, ita ut ipsis quoque qui eos aduocauerant indigenis essent terrori. Tum subito inito ad tempus foedere cum Pictis quos longius jam bellando pepulerant, in socios arma vertere incipiunt.
Así pois sen tardanza, confluíndo ao mesmo tempo na illa grandes grupos das xentes que vimos de lembrar, a poboación dos estranxeiros comezou a medrar, de tal xeito que tamén foron causa de terror para os propios nativos que os chamaran. Entón de súpeto, feito un pacto no momento oportuno cos pictos, aos que xa moito lonxe combatendo rexeitaran, comezan a volver as súas armas contra os seus aliados.
(9) Et primum quidem annonas sibi eos affluentius ministrare cogunt, quaerentesque occasionem diuortii, protestantur, nisi profusior sibi alimentorum copia daretur, se cuncta insulae loca rupto foedere uastaturos. Neque aliquanto segnius minas effectibus prosequuntur: siquidem, ut breuiter dicam, accensus manibus paganorum ignis, iustas de sceleribus populi Dei ultiones expetiit, non illius impar qui quondam a Chaldaeis succensus Hierosolymorum moenia immo aedificia cuncta consumpsit.
En primeiro lugar certamente obrigan a que se lles proporcionen vituallas en máis abundancia, e na procura da oportunidade para a separación, declaran publicamente que, se non se lles dan alimentos en máis cantidade, rota a alianza, devastarán todos os lugares da illa. E sen ningunha tardanza acompañan as súas ameazas con feitos: pois, para o dicir brevemente, o lume aceso polas mans dos pagáns foi xusto vingador dos crimes do pobo de Deus, non distinto daquel que noutro tempo aceso polos caldeos arrasou os muros de Xerusalén e todos as súas edificacións.
- Parker traduce annonas por "yearly provision".
(10) Sic enim et hic agente impio victore, immo disponente iusto iudice, proximas quasque ciuitates agrosque depopulans, ab orientali mari usque ad occidentale, nullo prohibente, suum continuauit incendium, totamque prope insulae pereuntis superficiem obtexit. Ruebant aedificia publica simul et priuata, passim sacerdotes inter altaria trucidabantur, praesules cum populis, sine ullo respectu honoris ferro pariter et flammis absumebantur, nec erat qui crudeliter interemptos sepulturae traderet.
Pois así tamén aquí, mediante un impío vencedor, pero dispoñendo un xusto xuíz, devastando cada unha das cidades e campos próximos, dende o mar oriental ao occidental, sen que llo impedise ninguén, estendeuse o seu incendio e cubriu case toda a superficie da illa que perecía. Caían os edificios públicos ao mesmo tempo cós privados, por todas partes os sacerdotes eran asasinados entre os altares, a xente elevada coa xente baixa, sen respecto ningún pola súa dignidade eran consumidos igualmente polo ferro e as lapas, e non había quen dese sepultura aos mortos con crueldade.
(11) Itaque nonnulli de miserandis reliquiis in montibus comprehensi aceruatim iugulabantur : alii fame confecti procedentes manus hostibus dabant, pro accipiendis alimentorum subsidiis aeternum subituri seruitium, si tamen non continuo trucidarentur : alii transmarinas regiones dolentes petebant : alii perstantes in patria trepidi pauperem uitam in montibus, siluis, uel rupibus arduis suspecta semper mente agebant.
E así algúns dos supervivintes dignos de lástima capturados nas montañas eran asesinados en masa; outros consumidos pola fame saíndo do seu agocho entregábanse como escravos aos inimigos, para sufriren unha eterna escravitude en troques de recibiren alimentos, se non eran asasinados inmediatamente; outros, cheos de dor, busaban territorios alén do mar; outros, continuando na patria, aterrados vivían con pobreza nas montañas, nas fragas, incluso nos escarpados acantilados, sempre con mente alerta.
Ningún comentario:
Publicar un comentario