Nennii Historia Britonum 27

[De Maximiano imperatore et qua de causa Brittannia ab exteris nationibus uastata sit. Summa de imperatoribus Romanis in Brittannia.]

Septimus imperator regnauit in Brittannia Maximianus. Ipse perrexit cum omnibus militibus Brittonum a Brittannia, et occidit Gratianum regem Romanorum, et imperium tenuit totius Europae, et noluit dimittere milites, qui perrexerunt cum eo, ad Brittanniam ad uxores suas, et ad filios suos, et ad possessiones suas; sed dedit illis multas regiones, a stagno quod est super uerticem Montis Iouis usque ad ciuitatem quae uocatur Cantguic, et usque ad Cumulum occidentalem, id est, Cruc Ochidient. 

O sétimo emperador que reinou en Britania foi Maximiano. El mesmo partiu de Britania con todos os soldados dos britóns e matou a Graciano, rei dos romanos, e fíxose co control de toda Europa, e non quixo deixar marchar aos soldados, que marcharon con el, a Britania, onda súas mulleres, seus fillos e posesións; pero deulles moitas terras, dende o lago que está no cume da montaña de Xúpiter até a cidade que se chama Cantguic, e até o Cúmulo occidental, isto é, Cruc Ochidient.   

Hi sunt Brittones Armorici, et nunquam reuersi sunt huc, usque in hodiernum diem. Propter hoc Brittannia occupata est ab extraneis gentibus, et ciues expulsi sunt, usque dum Deus auxilium dederit illis.

• dum + subx. valor terminus ad quem (até): Propter hoc Brittannia occupata est ab extraneis gentibus, et ciues expulsi sunt, usque dum Deus auxilium dederit illis. En Baños (2009:610) dise que, segundo Poirier (vid. referencia ad Baños 2009:610), para que dum teña este valor teñen que se cumprir tres condicións, a saber, (1) verbo terminativo, (2) presencia de partículas como usque, e (3) "el subjuntivo del infectum en la subordinada temporal". Curiosamente un dos dous exemplos que dá non compre a terceira premisa (igni leni coquito ... usque adeo dum fiat tam crassum quam mel Cat. agr. 95,1). No exemplo de Nennio tampouco se dá esta terceira premisa, xa que dederit e pretérito perfecto de subxuntivo, pero o valor é claramente de limitación temporal.

Estes son os britóns da Armórica, e nunca retornaron aquí até o día de hoxe. Por esta razón Britania foi ocupada por nacións foráneas, e os seus cidadáns foron expulsados, até que Deus lles prestou axuda.

In ueteri traditione seniorum nostrorum septem imperatores fuerunt a Romanis in Brittannia; Romani autem dicunt nouem fuisse. Octauus fuit alius Seuerus; qui aliquando in Brittannia manebat, aliquando ad Romam ibat, et ibi defunctus est. Nonus fuit Constantius. Ipse regnauit sexdecim annis in Brittannia, et sextodecimo anno imperii sui obiit in Brittannia.

Na vella tradición dos nosos antergos foron sete os emperadores dos romanos en Britania; en troques os romanos din que foron nove. O oitavo foi outro Severo; que de cando en vez residía en Britania, de cando en vez ía a Roma, e alí morreu. O noveno foi Constancio. El mesmo reinou dezaseis anos en Britania, e no décimo sexto ano do seu reinado morreu en Britania.