Nennii Historia Britonum 32

[De aduentu Sancti Germani in Brittanniam et de miraculis eius]  

In tempore illius uenit Sanctus Germanus ad praedicandum in Brittannia, et claruit apud illos in multis uirtutibus, et multi per eum salui facti sunt, et plurimi perierunt. Aliquanta miracula, quae per illum fecit Deus, scribenda decreui.

No tempo deste rei veu Santo Xermano a predicar en Britania, e foi famoso entre eles por moitas accións virtuosas, e moitos salváronse gracias a el, e moitísimos pereceron. Coido que algúns milagres, que a través del fixo Deus, deben ser escritos.

• Giles traduce perierunt como "died unconverted", que fai mellor senso no contexto.
• Exemplo de xerundio (ad + acusativo do xerundio) con valor final : In tempore illius uenit Sanctus Germanus ad praedicandum in Brittannia.
• Infinitivo da voz perifrástica pasiva : Aliquanta miracula, [...], scribenda <esse> decreui.

Primum miraculum de miraculis eius. Erat quidam rex iniquus atque tyrannus ualde, cui nomen erat Benli. Illum uir sanctus uoluit uisitare, et properare disposuit ad iniquum regem, ut praedicaret illi. At cum ipse homo Dei uenisset ad ostium urbis cum comitibus suis, uenit portarius et salutauit eos, et miserunt eum ad regem, et rex durum responsum dedit illis et cum iuramento dixit, 'Si fuerint uel si manserint usque ad caput anni, non uenient unquam in medio urbis meae.' 

Primeiro milagre dos seus milagres. Había un rei inicuo e moito cruel, que tiña por nome Benli. Este home santo quixo visitalo, e dispuxo ir presto onda o rei inicuo, para lle predicar. Pero despois de que o propio home de Deus chegase á porta da cidade coa súa compaña, veu o encargado da porta e saudounos, e mandárono onda o rei, e o rei deulles unha dura resposta e con xuramento dixo "aínda que estean ou permanezan até o cabo do ano, non virán nunca ao centro da miña cidade". 

• Exemplo de ut + subxuntivo con valor final : properare disposuit ad iniquum regem, ut praedicaret illi
• Exemplo de cum histórico : cum ipse homo Dei uenisset ad ostium urbis cum comitibus suis
• Exemplo de condicional (real; futuro perfecto + futuro simple) con valor concesivo (vid. Baños 2009:666) : Si fuerint uel si manserint usque ad caput anni, non uenient unquam in medio urbis meae.

Dum ipsi exspectarent ianitorem, ut nuntiaret illis sermonem tyranni, dies declinabat ad uesperum et nox appropinquabat, et nescierunt quo irent.

Mentres eles esperaban ao porteiro, para que lles comunicase as palabras do tirano, o día ía cara o serán e a noite achegábase, e non souberon onde ir.

• Exemplo de dum + impf. subxuntivo = cum + impf. subx. : Dum ipsi exspectarent ianitorem
• Exemplo de interrogativa indirecta : nescierunt quo irent

Interea uenit unus de seruis regis e medio urbis, et inclinauit se ante uirum Dei, et nuntiauit illis omnia uerba tyranni, et inuitauit illos ad casam suam, et exierunt cum eo, et benigne suscepit eos. 

Entre tanto veu un dos escravos do rei do centro da cidade, e inclinouse ante o home de Deus, e anuncioulles todas as palabras do tirano, e convidounos á súa cabana, e saíron con el, e acolleunos amablemente.

Et ille nihil habebat de omnibus generibus iumentorum, excepta una uacca cum uitulo; et occidit uitulum, et coxit, et posuit ante illos. Et praecepit Sanctus Germanus ut non confringerent os de ossibus eius, et sic factum est; et in crastino uitulus inuentus est ante matrem suam sanus et uiuus, incolumisque.

El non tiña ningún tipo de gando, agás unha vaca cun tenreiro; e matou o tenreiro, e coceuno e púxoo ante eles. E mandou Santo Xermano que non escacharan ningún óso dos ósos do tenreiro, e fíxose así; ao día seguinte o tenreiro foi atopado ante a súa nai san e vivo e incólume. 

• Exemplo de ut completivo : praecepit Sanctus Germanus ut non confringerent os de ossibus eius